Rond Spitsbergen met een expeditieschip

Welkom in Longyearbyen, het administratieve centrum op het grootste eiland van de Spitsbergen archipel. Geniet voor het aan boord gaan van een wandeling door dit voormalige mijnstadje.

Een bezoek aan het houten kerkje en het indrukwekkende poolmuseum zijn zeker de moeite waard. Misschien onverwacht in het poolgebied, maar in de omgeving van Longyearbyen zijn meer dan 100 plantensoorten te vinden waaronder veel planten met mooie bloemen.

In de vroege avond zal het schip vertrekken en de grote Isfjord invaren. In deze 75 kilometer lange fjord zien we mogelijk al onze eerste walvissen.

Noordwaarts varend langs de westkust bereiken we in de ochtend de Krossfjord. Hier gaan we de zodiacs in voor een cruise langs het gletsjerfront van de 14th of July gletsjer. Op ijsschotsen liggen vaak baardrobben uit te rusten. Dichtbij de gletsjer broeden grote aantallen drieteenmeeuwen en dikbekzeekoeten op de vogelkliffen. Op de weelderig begroeide toendra onder de klif groeit een grote variëteit aan planten, zoals steenbreken en silenes. Er is ook veel kans om hier poolvossen te spotten, die aan de voet van de kliffen patrouilleren voor het geval een kuiken uit het nest valt.

In de middag varen we naar Ny Ålesund, de meest noordelijke nederzetting van de wereld. Ny Ålesund was ooit een kolenmijn nederzetting en kon zich roemen op ‘s werelds meest noordelijke treintracé. Sinds 1963 is de kolenmijn gesloten en is het dorp een gerenommeerd poolonderzoekscentrum, maar delen van de trein en het treintracé zijn nog steeds te zien. In en rond het dorp broeden brandganzen, kleine rietganzen en Noordse sternen. Bezoekers die geïnteresseerd zijn in de geschiedenis van Arctische expedities zullen wellicht naar de ankermast willen wandelen. Deze werd gebruikt voor de zeppelins van Amundsen en Nobile, de zeppelins Norge in 1926 en Italia in 1928, voorafgaand aan hun vluchten naar de Noordpool.

We varen verder naar het noorden van Spitsbergen en leggen aan vlakbij de monding van Liefdefjorden. Verder in dit schitterende fjord varen we langs de bijna 5 kilometer lange Monaco gletsjer. Het water voor deze gletsjer is een favoriete voedselplek voor duizenden drieteenmeeuwen en het is een populair jachtgebied voor ijsberen. 

We maken onze meest noordelijke landing tijdens deze Spitsbergen reis op Phippsøya, een van de Sjuøyane, oftewel de Zeven Eilanden, een groep ongerepte eilanden ten noorden van Nordaustlandet. Hier bevinden we ons dichtbij de 81 graden noorderbreedte en slechts 1000 kilometer van de geografische Noordpool. IJsberen bevolken deze regio, samen met walrussen en ivoormeeuwen. Mogelijk komen we hier ook pakijs tegen en het schip zal dit dan zeker benaderen om deze witte ijswoestijn te aanschouwen. Het pakijs is de natuurlijke habitat van de ijsbeer en we gaan dan ook pogen dit fantastisch mooie dier hier te zien.

Wanneer de rand van het pakijs zich tientallen zeemijlen ten noorden van de Zeven Eilanden bevindt (vaak rond augustus), kunnen we een tweede dag in dit gebied blijven. Als alternatief (vaak in juli) bezoeken we de Sorgfjorden, aan de noordkust van het hoofdeiland van Spitsbergen. Hier vinden we vaak een kudde walrussen op het strand waar zich ook, dichtbij op een heuvel de graven van 17e-eeuwse walvisvaarders bevinden. Tijdens een wandeling over de hoog-Arctische toendra ontmoeten we vast rendieren of een familie sneeuwhoenders.

Vandaag varen we de Hinlopen Straat binnen, waar baardrobben, ringelrobben en ijsberen leven. Het is een spectaculaire zeestraat tussen West Spitsbergen en Nordaustlandet. Bij de ingang is het zelfs mogelijk om blauwe vinvissen te zien. Net als bij Liefdefjorden kunnen we een alternatieve route naar West-Spitsbergen nemen als het ijs de toegang tot Hinlopen blokkeert. Nadat we in de zodiacs tussen de ijsschotsen van Lomfjordshalvøya hebben gevaren, bekijken we de vogelkliffen van Alkefjellet met hun duizenden Brünnich's zeekoeten, één van de hoogtepunten van de reis. Aan de oostkant van de Hinlopen Straat kunnen we proberen aan land te gaan waar rendieren, kleine rietganzen en walrussen een waarschijnlijke bezienswaardigheid zijn. In de buurt van Torrelneset kunnen we ook de poolwoestijn van Nordaustlandet bezoeken, 's werelds derde grootste ijskap, die niet ver hiervandaan in zee uitkomt. Hier kunnen we walrussen tegenkomen tijdens een kustwandeling over de verhoogde stranden van het gebied.

In de Freemansundet, de vrij nauwe doorgang tussen Barentsøya en Edgeøya, zijn we van plan om op Sundneset aan land te gaan bij een oude pelsjagershut. We willen een stevige wandeling maken over de toendra. Later zetten we koers zuidwaarts, richting Diskobukta, aan de westzijde van Edgeøya. Na een tocht met de zodiac gaan we aan land in een gebied dat bezaaid is met oude walvisbotten en ook boomstammen die vanaf Siberië met de zeestromingen mee gedreven zijn. Hier bevindt zich ook een spectaculaire canyon die bewoond wordt door duizenden drieteenmeeuwen. Tijdens het broedseizoen patrouilleren vaak poolvossen en ijsberen bij de canyon, op zoek naar jonge vogels die uit de nesten gevallen zijn. 

We beginnen de dag rustig en varen de spectaculaire Hornsund binnen, genietend van het landschap van steile bergen en hoge gletsjer fronten. De Hornsund is een van de meest ruige fjorden van Spitsbergen. De berg Hornsundtind reikt tot 1431 meter, terwijl de vorm van de bergtop Bautaen verklaart waarom Nederlandse ontdekkingsreizigers de naam ‘Spitsbergen’ aan de archipel gaven. Er zijn wel 14 prachtige gletsjers in het gebied en er bestaat een grote kans op ontmoetingen met zeehonden en ijsberen.

Vandaag bezoeken we de Bellsund, een van de grootste fjordsystemen van Spitsbergen en een bijna lieflijke groene fjord. De oceaanstromingen zorgen ervoor dat dit gebied gemiddeld wat warmer is dan andere gebieden in de archipel, wat zich uit in de weelderig begroeide toendra in de fjord. Er zijn hier vele plekken met interessante natuur maar ook geschiedenis.

Op Ahlstrandhalvøya gaan we aan land bij de monding van de Van Keulenfjorden. Hier liggen stapels beluga botten (beluga’s zijn kleine witte walvissen), een overblijfsel van de 19e-eeuwse jacht op deze dieren en alweer een herinnering aan de gevolgen van ongebreidelde jacht. Gelukkig werden de beluga’s niet tot uitsterven bejaagd en kunnen we ze ook in dit gebied nog regelmatig waarnemen.

In de namiddag varen we een van de zij-fjorden binnen, waar we een uitgestrekte toendra kunnen verkennen, een gebied waar veel rendieren leven.

Aan ieder avontuur, hoe mooi ook, komt uiteindelijk een einde. Je gaat van boord, met als bagage de diepe indrukken die deze bijzondere reis en de ruige natuur op je gemaakt hebben.