Naar IJsland: 27 groepsreizen later

Mijn eerste kennismaking met IJsland

In juli 1982 stapte ik in Keflavík uit het vliegtuig en zette ik voor de eerste keer voet op IJslandse bodem. In die tijd hield ik me in het kader van mijn studie Scandinavistiek bezig met IJslandse sagaliteratuur en toen de gelegenheid zich voordeed om met een groep medestudenten onder de bezielende leiding van mijn docente Nieuw- en Oud-IJslands dit eiland te verkennen bedacht ik me geen tweede keer. De verhalen die ik tijdens de vele colleges over dit eiland had gehoord hadden me nieuwsgierig gemaakt en omdat ik bovendien wist dat IJsland een bijzonder paradijs is voor vogelaars - het kijken naar vogels was toen al een van mijn grootste hobby’s - sloeg ik met deze trip twee vliegen in een klap.

Mijn reisgenoten hadden niet zo veel met vogels en tijdens ons verblijf van drie weken ben ik dan ook een aantal keren alleen op pad gegaan. De eerste keer was op de derde dag, toen we nog in Reykjavik verbleven. Ik had me die ochtend - in een impulsieve bui - naar een van de uitvalswegen rond Reykjavik begeven en hoopte op een lift naar een vogelrots langs de zuidkust om mijn eerste papegaaiduikers, zwarte zeekoeten en jan-van-genten waar te nemen.

Deze eerste vogelexcursie was geen succes, ik kreeg een lift in de richting van de kust, dat wel, maar het water van de Atlantische Oceaan heb ik die dag niet gezien. Het was een grijze dag, mistig en het zicht was vaak nog geen honderd meter. Die dag ontwaarde ik wel iets vreemds; lopend en liftend over een binnenweg zag ik graslanden dampen en bij nader onderzoek bleek het zand en de vegetatie warm te zijn. In 1982 wist ik nog niets van geologie, laat staan van het vulkanische karakter van IJsland! Maar mijn nieuwsgierigheid naar dit fenomeen was gewekt...

Mijn tweede individuele vogelexpeditie tijdens mijn eerste verblijf op IJsland was van heel andere aard. We waren met de groep op Noord-IJsland aangekomen en hadden onze tenten opgeslagen in een weiland langs een riviertje in de buurt van het stadje Hólar. De anderen zouden, geloof ik, de volgende dag het bisschopsstadje bezoeken, maar ik wilde er alleen op uit om naar vogels te kijken… langs de Noordelijke IJszee.

Na het ontbijt ging ik op pad en al snel kreeg ik een lift van een vrouw die me naar de kust van Skagafjörður bracht. Na een tweede lift werd ik afgezet op een plek ten noorden van Hofsós en vóór me ontwaarde ik een soort strekdam die in verbinding stond met een schiereiland met de naam Þórðarhöfði. Die dam moest ik over, was mijn stellige overtuiging, en het eiland daarnaast leek me een uitstekende plek om het vogelleven van de Noordelijke IJszee in me op te nemen.

Het is een fantastische dag geworden. Rond lunchtijd zat ik op een rots op Þórðarhöfði mijn meegebrachte boterhammen op te eten, vóór me zag ik Drangey uit de fjord opdoemen - de plek waar de vogelvrij verklaarde Grettir duizend jaar geleden op dramatische wijze aan zijn einde was gekomen - en mijn blikken dwaalden verder noordwaarts over het water van de oneindige Noordelijke IJszee.

Plots hoorde ik een soort gekwaak dat ik niet thuis kon brengen, ik pakte mijn kijker en speurde de horizon af. En daar zag ik ze: mijn eerste paar ijsduikers. Wat een lappen en wat een prachtige tekening op het verenkleed! Een onbeschrijfelijk gevoel van gelukzaligheid van twee uitersten overviel me. ‘Hier zit ik, helemaal alleen, niemand weet waar ik ben, ik voel me nietig’, dacht ik ‘en als ik hier van de rots te pletter val vindt niemand mij meer terug. Maar wat een machtig gevoel, dat ik dit alles beleven mag… wat onvoorstelbaar heftig. Dit moment nemen ze me nooit meer af!’

Tegen de avond was ik weer terug op de plek waar we kampeerden. Over mijn avontuur van die dag hield ik wijselijk mijn mond. Van dat intensieve gevoel van die dag zou ik niemand deelgenoot kunnen maken, wist ik.

Twee dagen later ben ik nog in de streek rond Mývatn beland, waar ik een fiets huurde en alle oevers rond het meer verkende. Daar zag ik mijn eerste IJslandse brilduikers.

De tweede keer

In 1998 ging ik voor de tweede keer naar IJsland. In de zomer, het was in de maand juli, deed ik mijn eerste groepsreis voor Askja. Behalve over sagaliteratuur, het IJslands als taal en de geschiedenis van het land wist ik nu eveneens te vertellen over gletsjers, vulkanen en hete bronnen.

Na de zevenentwintigste keer…

Tijdens de keer dat ik en mijn metgezellen in 1982 door IJsland trokken, werden we een aantal dagen vergezeld door het IJslandse echtpaar Jón en Elísa. Dit waren goede vrienden van onze docente. Zij bleken erg belezen te zijn en konden boeiend vertellen over hun land. Alle dagen dat zij erbij waren hing ik aan hun lippen: ik ben altijd gecharmeerd geweest van visuele kennisoverdracht.

Onlangs hoorde ik van een goede vriend de gevleugelde woorden: kennis hoor je van een ander, ervaring beleef je zelf. Deelname aan een groepsreis heeft vele voordelen. Sta je er voor open zal de reisleider je wijzen op de baltsvlucht van de watersnip, je attent maken op de melancholische baltsroep van de ijsduiker en je naar harlekijneenden in snelstromende rivieren loodsen.

Op pad langs uitgestrekte velden paarse bloemenpracht tegen een achtergrond van fijn zwart lavazand en luisterend naar de stilte laten we ons overrompelen door het oer-gevoel. Want dat is IJsland!

Wil je ook op groepsreis naar IJsland? Kijk dan verder bij ons IJsland-aanbod of bel naar: 026 352 9390. Óf meld je aan voor onze informatiedag op 25 januari 2020 in Rotterdam. Tijdens deze dag kan je de presentatie Groepsreizen IJsland bijwonen.